هدف این مقاله، اندازه گیری کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس تولید، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده هاست. بدین منظور، وضعیت کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس منتخبی از شرکت های بیمه خصوصی و دولتی در دوره زمانی 1384 و 1385  مورد بررسی قرار می گیرد.نتایج به دست آمده نشان می دهد که با فرض وجود بازدهی متغیر نسبت به مقیاس، شرکت های بیمه ایران، توسعه و رازی، در مقایسه با سایر بیمه ها دارای بیش ترین میانگین کارایی فنی و بیمه های کارآفرین، دی و آسیا دارای کم ترین میانگین کارایی فنی هستند. از بین شرکت های منتخب، بیمه رازی از مطلوب ترین عملکرد نسبت به بقیه شرکت ها برخوردار است. به عبارتی این شرکت در سال های مورد بررسی کاملا از نظر فنی کاراست و هم چنین در مقیاس بهینه اقتصادی (بازدهی ثابت نسبت به مقیاس) قرار دارد.نتایج تحقیق هم چنین نشان می دهد که شرکت های بیمه دولتی (ایران، آسیا، البرز و دانا)، در این دو سال همواره در مرحله بازدهی کاهشی نسبت به مقیاس قرار دارند. لذا سیاست کارا برای این شرکت ها، می تواند کوچک تر کردن مقیاس اقتصادی، همراه با کاهش نهاده های تولید باشد.

مقدمه: بیمارستان به عنوان بزرگترین و پرهزینه ترین واحد عملیاتی نظام بهداشت و درمان شناخته شده بنابراین توجه کامل به کارایی هزینه های آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. هدف این مطالعه بررسی کارایی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها می باشد. روش بررسی: در این مقاله کارایی فنی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران از روش تحلیل فراگیر داده ها طی سال های 1383-1379 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. برای این منظور از فرم پوششی نهاده – مدار روش تحلیل فراگیر داده ها با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شده و از چهار ستانده یعنی پذیرش سرپایی، روز - بستری، تخت روزاشغالی و تعداد عمل جراحی و چهار نهاده یعنی تعداد تخت، کادر پرستاری، کل پرسنل پزشکی و سایر پرسنل برای بررسی استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار استفاده گردیده است.لازم به ذکر است که اطلاعات بوسیله فرم های طراحی شده توسط نویسنده از مرکز آمار دانشگاه گردآوری شده است. یافته ها: نتایج حاصل از روش تحلیل فراگیر داده ها نشان می دهد که ظرفیت ارتقا کارایی فنی در بیمارستان های مورد بررسی به میزان 10 درصد (TE=0.893) وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که بازدهی ثابت نسبت به مقیاس بر فرآیند تولید حاکم می باشد. علاوه بر آن وجود ظرفیت مازاد عوامل تولید بویژه نیروی انسانی در بیمارستان های دانشگاه مشهود می باشد. نتیجه گیری :حذف نیروی انسانی مازاد در قالب یک برنامه ریزی جامع و بر اساس نتایج روش تحلیل فراگیر داده ها نقش عمده ای در کاهش هزینه های بیمارستان و بخش بهداشت و درمان ایفا می نماید. پیشنهاد می شود که اثرات عواملی از قبیل کیفیت ارائه خدمات و رضایتمندی بیماران بر کارایی فنی بیمارستان های مذکور مورد ارزیابی قرار گیرد.

کارایی نشان می دهد که سازمان چگونه از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است. یکی از مهم ترین شاخص های بررسی عملکرد شرکت ها کارایی است، پیش بینی کارایی شرکت های بورس اوراق بهادار و شناسایی عوامل مؤثر بر کارایی شرکت ضرورتی است که در این پژوهش به آن پرداخته شد. به طوری که این تحقیق به بررسی نقش معیار های ریسک و نظام راهبری بر کارایی شرکت می پردازد .. در این راستا، برای اندازه گیری کارایی شرکت از روش تحلیل پوشش داده ها استفاده شده است. متغیرهای مستقل اولیه در این پژوهش شامل متغیرهای نظارتی نظام راهبری می باشد. یافته های تجربی مربوط به بررسی 154 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه ی زمانی 1390 تا 1397، نشان می دهد که متغیرهای نسبت مالکان نهادی، نسبت مدیران غیرموظف، ارتباط سیاسی شرکت و نسبت مالکیت مدیریتی و تمرکز مالکیت نسبت به سایر متغیرها قدرت بالاتری در تبیین کارایی شرکت با استفاده از روش فرهنگی دارند و همجنین از بین معیار های ریسک معیار ریسک مالی،ریسک نوسان قیمت سهام وریسک بحران مالی بر کارایی تاثیر دارد به علاوه، از نتایج دیگر پژوهش می توان به این موضوع اشاره کرد که در پیش بینی و ارائه الگو کارایی آتی شرکت می توان از روش لاسو با خطای ناچیز استفاده کرد.

زمینه و هدف: بیمارستان سازمان است که ارتقای عملکرد آن بسیار حایز اهمیت است. برای این کار باید میزان توزیع منابع و عملکرد بیمارستان ها را ارزیابی کنیم. یکی از راه های ارزیابی عملکرد بیمارستان ها محاسبه کارایی آن ها است. در این مطالعه کارایی توزیع منابع مالی و انسانی بیمارستان های دولتی به تفکیک استان ها مورد بررسی قرار می دهیم. مواد و روش ها: در این مطالعه داده های 31 استان، کشور ایران جمع آوری شد. نهاده (شامل: تعداد پزشک، تعداد پرستار و تعداد تخت فعال تعدیل شده به ازای ده هزار نفر جمعیت) و ستانده (تعداد موارد بستری و تعداد موارد سرپایی به ازای هر ده هزار نفر) بود. داده ها از سالنامه های و مطالعات جمع آوری شد. کارایی بخش درمان استان ها با نرم افزار DEAP انجام شد. نتایج: بیشترین میزان نهاده (پرستار، پزشک، تخت) مربوط به بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی استان های سمنان، یزد، مازندران می باشد؛ و کمترین میزان نهاده مربوط به استان های سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان شمالی بود. بیشترین ستاده (بستری و سرپایی) مربوط به استان آذربایجان شرقی است و کمترین ستاده، مربوط به استان همدان بود. میانگین کارایی مقیاس، کارایی متغیر نسبت به مقیاس و کارایی ثابت نسبت به مقیاس برای کل بیمارستان های کشور به ترتیب 0. 565، 0. 813 و 0. 47 می باشد. نتیجه گیری: با توزیع مناسب و صحیح منابع بین استان ها می توانند کارایی توزیع منابع را افزایش دهیم.

هدف این مقاله بررسی نوع بازده نسبت به مقیاس و صرفه های ناشی از مقیاس در دانشگاه آزاد اسلامی، با استفاده از تابع هزینه ترانسلوگ طی دوره 84-1379 می باشد. نتایج نشان می دهد واحدهای مورد بررسی بطور میانگین در ارائه خدمات آموزشی در سطح کاردانی - کارشناسی در حالت بازده کاهنده و عدم صرفه های ناشی از مقیاس و در سطح کارشناسی ارشد - دکتری در حالت بازده فزاینده و وجود صرفه های ناشی از مقیاس قرار دارند. همچنین تعداد بهینه دانشجو در سطح کاردانی و کارشناسی 9000-7000 نفر، دانشجو در سطح کارشناسی ارشد و دکتری 1000-800 دانشجو می باشد.

بیش از نود درصد از مصرف داخلی روغن های خوراکی کشور همانند کلزا از طریق واردات تاُمین می شود. به این لحاظ لزوم برنامه ریزی بلند مدت و منسجم با هدف نیل به خودکفایی در تولید روغن های خوراکی مانند کلزا غیر قابل انکار خواهد بود. در این تحقیق بازدهی نسبت به مقیاس گیاه کلزا و همچنین کشش جاشینی و کشش قیمتی تقاضا ی نهاده ها نیز بررسی میشود. به این منظور تابع هزینه ترانسلوگ برای این محصول با استفاده از اطلاعات مقطعی سال88-1387برآورد شده و متغیرهای ساختاری محاسبه شده اند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که خصوصیت ساختاری بازدهی به مقیاس در محصول کلزای ایران به صورت صعودی وجود دارد، به این معنی است که با افزایش وسعت مزارع کلزا، هزینه های تولید کاهش می یابد به بیانی دیگر، با افزایش میزان محصول، هزینه متوسط کمتر شده و بدین ترتیب، واحدهای زراعی بزرگتر در مقایسه با واحدهای زراعی کوچکتر، از لحاظ هزینه و کارائی در امر تولید، از مزیت نسبی برخوردار می باشند، لذا سیاست کارا برای مزارع کلزا، می تواند بزرگ تر کردن مقیاس تولیدی به منظور کاهش هزینه های تولید باشد.

هدف از نگارش مقاله حاضر، تخمین تابع تولید به منظور محاسبه بازدهی نسبت به مقیاس و کارآئی فنی تولید نان برای سال 1379، با استفاده از آمار مقطعی مبتنی بر اطلاعات مأخوذ از پرسشنامه های ویژه نانوائی های چهار نوع نان سنتی، لواش دوار، لواش تنوری، سنگک و بربری در محدوده شهر ارومیه (مرکز استان آذربایجان غربی) و تعداد محدودی از واحدهای نانوائی از انواع نامبرده در شهر تهران بوده است. توابع تولید گوناگون برای انواع مختلف نان تخمین و مناسبترین آنها برای تبیین فنی عوامل تولید نان معلوم گردید و در نتیجه توابع تولید (Leontief) و(Translog)  استفاده شد. نتایج تخمین بیانگر وجود بازدهی ثابت نسبت به مقیاس برای تمامی انواع نانهای مورد بررسی می باشد. کشش تولیدی عامل تولید آرد، 98-99% مورد تخمین است که در مقایسه با کشش تولید 1% عامل تولید نیروی کار انسانی، بیانگر وابستگی کامل تولید نان به وجود عامل تولید آرد است. تولید نهایی منفی نیروی کار در توابع تولید نان لواش تنوری و نان بربری نشانگر عدم استفاده بهینه از عامل کار در تولید این نوع از نانهای مورد بررسی می باشد. کارآئی فنی مورد محاسبه برای نانهای لواش سنتی تنوری و دوار و همچنین سنگک 99% و برای نان بربری به میزان 98% بیانگر این واقعیت است که واحدهای نانوائی مورد مطالعه ازعوامل تولید نان باحداکثر کارآئی فنی استفاده می کنند.  

کمبود پروتئین در جیره ی غذایی، موجب سوء تغذیه شده و می تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد. گوشت مرغ یکی از مهم ترین منابع تأمین پروتئین مورد نیاز انسان بوده و در دهه های اخیر، همراه با رشد جمعیت و تغییر الگوی مصرف به سمت مواد پروتئینی حیوانی، صنعت مرغداری نیز مورد توجه قرار گرفته است. کاهش هزینه ی تمام شده و همچنین افزایش تولید این منبع تأمین پروتئین، می تواند باعث بهبود سطح تغذیه شده و نقش مؤثری در سلامت انسان داشته باشد. این مطالعه، به برآورد کارایی فنی و کارایی مقیاس واحدهای پرورش مرغ گوشتی در استان خوزستان پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق نمونه گیری تصادفی و با تکمیل پرسشنامه از 105 واحد پرورش مرغ گوشتی در سال 1396 جمع آوری گردیده است. تابع تولید مرز تصادفی با استفاده از فرم تابعی ترانسلوگ و با کمک روش حداکثر درستنمایی برآورد و کارایی فنی و کارایی مقیاس واحدهای مورد بررسی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که میانگین کشش مقیاس، کارایی مقیاس و کارایی فنی واحدهای مورد مطالعه به ترتیب برابر 12/1، 72/0 و 88/0 بوده و 5/47 درصد واحدها دارای بازدهی صعودی، 5/9 درصد دارای بازدهی ثابت و 43 درصد دارای بازدهی نزولی نسبت به مقیاس هستند. نتایج همچنین نشان داد که واحدهای تولیدی در شهرستان های دزفول و بهبهان دارای بالاترین کارایی مقیاس و در شهرستان رامهرمز دارای کمترین کارایی مقیاس می باشد. از نظر کارایی فنی نیز بیشترین کارایی فنی متعلق به واحدهای پرورش مرغ گوشتی در شهرستان باغملک و کمترین آن متعلق به شهرستان شادگان می باشد. با توجه به نتایج مطالعه، پیشنهاد می شود به علاقه مندان سرمایه گذاری در تولید جوجه ی یک روزه تسهیلاتی اعطا گردد تا ضمن افزایش تولید، کیفیت جوجه ی تولیدی را نیز بهبود دهند. همچنین با راهنما قرار دادن واحدهای دارای مقیاس بهینه که بیشتر در شهرستان دزفول مستقر هستند، واحدهای پرورش مرغ گوشتی را به سمت مقیاس بهینه هدایت نمود.

هدف از این مقاله تخمین و مقایسه کارایی فنی در بخش صنایع کارخانه ای (بزرگ) در استانهای ایران، در سالهای 81-1370، است. برای این منظور از روش تحلیل (پوششی) داده ها استفاده شده است.نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این است که میانگین سطح کارایی فنی در صنایع کارخانه ای در این دوره برابر با 0.61 بوده است. از لحاظ عملکرد نیز تفاوتهای مهمی در بین برخی از استانها وجود داشته است. بالاترین میزان کارایی به استان تهران و پایین ترین آن نیز به استان سیستان و بلوچستان تعلق داشته است.به طور کلی، به لحاظ میزان کارایی فنی، محاسبه شده استانهای تهران، گلستان، اصفهان، کرمان و خوزستان، به ترتیب، در رده های بالا و در مقابل استانهای سیستان و بلوچستان، کردستان، سمنان، گیلان و ایلام در رده های پایین قرار داشته اند.گفتنی آنکه، بر اساس نتایج این تحقیق، استانهای هرمزگان و بوشهر، با وجود، اینکه صنایع آنها از امکانات تولیدی نسبتا کمتری بهره مند بوده اند، در مقایسه با استانهای بزرگ صنعتی، نظیر تهران، اصفهان و مرکزی در دوره بررسی، به طور متوسط، از میزان رشد کارایی فنی بالاتری برخوردار بوده اند.در مجموع، بر اساس نتایج این تحقیق مهمترین توصیه سیاستی این است که افزایش کارایی در این بخش از طریق توانمند سازی مدیریت اقتصادی بنگاههای صنعتی و تخصیص بهینه عوامل تولیدی، فرصت مناسبی را در جهت نیل به هدف رشد و توسعه صنعتی کشور فراهم خواهد آورد. این خود مستلزم داشتن رویکردی تازه و تلاشی همه جانبه و منسجم از سوی نهادهای مختلف دولتی و غیر دولتی در این زمینه است.